Aneta WysockaAfazja to utrata zdolności językowych z powodu uszkodzenia mózgu. Warto mieć na uwadze, że guzy mózgu, udary oraz urazy czaszkowo-mózgowe prowadzą najczęściej do afatycznych zaburzeń mowy. W tym artykule wyjaśnimy, jakie są objawy afazji, a także podpowiemy, jak można ją leczyć.
Czym jest afazja?
W medycynie oprócz afazji istnieje również termin dysfazja, który dotyczy jedynie niewielkiego stopnia zaburzeń językowych. Należy pamiętać, że trudności w pisaniu, czytaniu i liczeniu mogą towarzyszyć zaburzeniom. Pacjent może mieć poważne problemy z zapamiętywaniem oraz innymi poznawczymi funkcjami. Mogą się również pojawić ograniczenia manualne i lokomocyjne oraz kłopoty z połykaniem i żuciem. Skutkiem afazji mogą być trudności w sferze emocjonalnej, które objawiają się wzmożoną męczliwością, depresją lub apatią. Warto wspomnieć, że wiele objawów afazji na polu zachowań językowych może wystąpić u osób z uszkodzeniem mózgu. W tym miejscu można wymienić trudności w rozumieniu tekstu mówionego, zaburzenia gramatyki i składni, a także zniekształcenia artykulacyjne. Najczęstsze przyczyny afazji to oczywiście guzy mózgu oraz urazy czaszkowo-mózgowe na skutek wypadków komunikacyjnych. U dzieci afazja może być wywołana zapaleniem ślinianek przyusznych, schorzeniami układu sercowo-naczyniowego oraz zaburzeniami endokrynologicznymi.
Leczenie
Zadaniem lekarza jest ustalenie lokalizacji uszkodzenia mózgu oraz przeanalizowaniu rodzaju patomechanizmu. Niezbędne jest przeprowadzenie instrumentalnych badań, takich jak EKG, EEG, SPECT oraz MRI. Neurolog musi wykonać badanie, które ma na celu sprawdzenie stanu sprawności motorycznych pacjenta. Lekarz przeprowadza wywiad nie tylko z chorym, ale również z członkami jego rodziny. Wymagana jest także konsultacja z neurologopedą oraz neuropsychologiem, który zajmuje się diagnozą funkcjonalną. Należy pamiętać, że pacjenci z afazją wymagają rehabilitacji oraz terapii neurologopedycznej. Warto mieć na uwadze, że pacjent musi być pod stałą opieką psychologiczną, fizjoterapeutyczną oraz neurologiczną. Z reguły wykorzystywane są leki przeciwdrgawkowe. Od indywidualnego stanu pacjenta uzależnione są możliwości kompensacyjne mózgu. Właśnie dlatego wielokrotna ocena logopedyczna przeprowadzana jest w trakcie terapii.
Jak się diagnozuje?
W przypadku dzieci z podejrzeniem dziecięcej afazji trzeba odróżnić to schorzenie od innych przypadków niedokształcenia mowy. Mowa do pewnego czasu może rozwijać się właściwie, ale później następuje utrata wszystkich nabytych językowych sprawności. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że mowa może zostać spowolniona lub zahamowana. Dziecko traci zdolności porozumienia się w wyniku uszkodzenia mózgu. Warto dodać, że podłoże sensoryczne mogą mieć zaburzenia językowe. W skrajnych przypadkach dziecięca afazja może przybrać formę zupełnego braku możliwości porozumiewania się. Inne nieprawidłowości rozwojowe również można zauważyć u dziecka z afazją w szkole lub przedszkolu. Chodzi tu przede wszystkim o problemy z pisaniem, liczeniem, czytaniem, a także trudności behawioralne oraz emocjonalne. Jeśli zauważysz tego typu problemy u dziecka to powinieneś jak najszybciej skontaktować się z neurologopedą oraz neurologiem. Do postawienia prawidłowej diagnozy niezbędne jest wykonanie badań neurologicznych. Bardzo ważna jest także analiza nagrań dziecka w swobodnych sytuacjach oraz próby eksperymentalno-kliniczne. Rokowania terapii logopedycznej w przypadku dzieci są zdecydowanie lepsze, ponieważ mózg jest wtedy bardziej plastyczny. Po dokładnym przeczytaniu tego artykułu powinieneś wiedzieć, czym jest afazja i jak ją leczyć.
